تصویر جدید از زوج کهکشانی Arp 116

دو کهکشان کاملا متفاوت در جدیدترین تصویر تلسکوپ فضایی هابل به نمایش درآمده‌اند. یکی از این کهکشان‌ها که در مرکز تصویر قرار دارد، برای منجمان آماتور آشناست و در آسمان به کمک تلسکوپ و دوربین‌های دوچشمی آماتوری قابل مشاهده است. این کهکشان بیضوی، مسیه 60 یا M60 نام دارد. در کنار آن کهکشان مارپیچی کوچک‌تری دیده می‌شود کهNGC4647  نامیده می‌شود و رصدگران ماهرتر به کمک ابزارهای بهتر خود قادر به شکار آن در آسمان هستند.

تصویر جدید از زوج کهکشانی Arp 116 / تلسکوپ فضایی هابل

M60 سومین کهکشان پرنور در خوشه کهکشانی سنبله است، خوشه‌ای که از بیش از 1300 کهکشان تشکیل شده است. این کهکشان 120000 سال نوری پهنا دارد و سیاهچاله‌ای با جرمی در حدود 4.5 میلیون برابر جرم خورشید در مرکز آن قرار دارد، پر جرم‌ترین سیاهچاله شناخته شده تا کنون. این کهکشان یک کهکشان بیضوی پیر است و از ستارگانی پیر با رنگ‌های عمدتا نارنجی و قرمز تشکیل شده است.

کهکشان دیگر اما کهکشانی با ستاره‌های جوان و عمدتا آبی است که اندازه آن تقریبا دو سوم M60 است و جرم بسیار کمتری دارد. کهکشانی شبیه به کهکشان ما یا همان کهکشان راه شیری.

اخترشناسان تا مدتها به دنبال جواب این سوال بودند که آیا این کهکشان‌ها باهم برهمکنش گرانشی دارند یا خیر. تصاویر جدید هابل نشانه‌هایی از اثرات اندک جزر و مدی بین دو کهکشان را آشکار کرده است. M60 در فاصله تقریبی 54 و NGC4647 در فاصله 63 میلیون سال نوری از زمین قرار دارد و از دید ما، این دو در آسمان در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

برای دیدن تصویر بزرگ‌تر به لینکهای زیر مراجعه کنید:

تصویر با اندازه های متفاوت

تصویر با قابلیت بزرگنمایی

مترجم: پیمان اکبرنیا ( یه توضیحیم درباره آقای اکبرنیا بدم اونم اینه که ایشون تونستن توی المپیک نجوم مدال کسب کنند و اون موقع که استاد درس نجوم عمومی بودن توی رصدخونه هم فعالیت داشتن ولی الان دیگه از اون ماجرا 5 سال گذشته و منم از ایشون بی خبرم

لکه‌ ای بزرگ بر چهره‌ی خورشید

این لکه برای نخستین بار روز ۱۲ مهر با تلسکوپ SDO رصد شد اما اکنون رصدگران می‌توانند با تلسکوپ‌های آماتوری به همراه پالایه مخصوص خورشید، این لکه را ببینند. این لکه به مدت ۲ هفته روی خورشید باقی خواهد ماند. به گفتهٔ وبگاه هوا‌شناسی Accuweather به نظر می‌آید که این لکهٔ غول‌پیکر یکی از هیجان‌انگیز‌ترین شفق‌های قطبی سال را به ارمغان بیاورد و باید هر لحظه منتظر انفجار آن باشیم. با چرخش خورشید، این لکه نیز آن روی خود را به ما نشان خواهد داد و رو به روی زمین قرار خواهد گرفت. اگر این لکه منفجر شود پرتوهای پرانرژی خورشید به سوی زمین روانه خواهند شد و ممکن است سبب ایجاد اختلالات مخابراتی شوند. معمولاً لکه‌ها‌ی خورشیدی به علت افزایش میزان میدان مغناطیسی یک منطقه از خورشید رخ می‌دهند. این میدان مغناطیسی قوی مانع از شکل‌گیری جریان همرفتی و انتقال حرارت در آن منطقه می‌شود و در نتیجه دمای آن بخش را کاهش می‌دهد. به همین علت تیره دیده می‌شوند و لکه‌هایی را روی خورشید پدید می‌آورند.

طلوع دو خورشید در آسمان یک سیاره !

داده‌های جدید تلسکوپ فضایی کپلر، از وجود سیاره‌ای خبر می‌دهد که به دور دو ستاره می‌گردد. در نتیجه در آسمان این سیاره، دو خورشید وجود دارد و می‌توانند با هم طلوع کنند و صحنه‌ای مانند صحنه زیر از فیلم جنگ ستارگان را ایجاد کنند. این صحنه در سیاره‌ای خیالی به نام تتوین اتفاق می‌افتد. 

نمونهٔ واقعی صحنه‌ای از فیلم جنگ ستارگان که بیش از ۳۰ سال پیش به نمایش در آمده بود، اکنون کشف شده است.

تصویر ۱: صحنهٔ فیلم جنگ ستارگان
اما سیاره جدید کشف شده که «کپلر ۱۶ بی» (Kepler-۱۶b) نام دارد، در فاصله ۲۰۰ سال نوری از زمین قرار داشته و به دور دو ستاره کوچک‌تر از خورشید می‌گردد. یکی از این ستاره‌ها ۶۹ درصد و دیگری تنها ۲۰ درصد خورشید جرم دارد. سیاره در فاصله حدود ۱۰۰ میلیون کیلومتری، هر ۲۲۹ روز یک دور به دور این دو ستاره می‌گردد. 
با وجود اینکه فاصله این سیاره تا ستاره‌های مادر خود، حدود ۷۰ درصد فاصله زمین تا خورشید است، اما به دلیل کوچک بودن ستاره‌ها و درخشندگی کم آن‌ها، در کمربند حیات قرار ندارد. کمربند حیات به ناحیه‌ای در اطراف ستاره گفته می‌شود که آب مایع می‌تواند در سطح سیاره‌ها وجود داشته باشد و بستری برای حیات باشد. در نتیجه دمای سطح سیاره حدود منفی ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد و محیطی غیر قابل سکونت است. اندازه این سیاره تقریبا مشابه سیاره زحل است. نیمی از این سیاره که هسته آن را تشکیل می‌دهد از مواد سنگی و نیمهٔ دیگر آن از گاز است. 
تصویر۲: نمایی خیالی از سیاره و ۲ ستاره آن
ممکن است این سیاره اقماری داشته باشد که با داشتن جوی غلیظ و به کمک اثر گلخانه‌ای، بتوانند دمای مناسبی برای پیدایش حیات داشته باشند. ویلیام بروکی از تیم تحقیقاتی کپلر می‌گوید: «این کشف نشان می‌دهد که حتی ستاره‌های دوتایی نیز ممکن است سیاره‌هایی قابل سکونت داشته باشند و با توجه به اینکه تقریبا نیمی از ستارگان کهکشان ما منظومه‌های دوتایی هستند، این مکان‌های قابل جستجو برای حیات را افزایش می‌دهد». 
تلسکوپ فضایی کپلر، ماموریت دارد تا سیاره‌های فراخورشیدی زمین‌مانندی را که در کمربند حیات وجود دارند، در اطراف ستارگان همسایه ما در کهکشان راه شیری کشف کند. این تلسکوپ از یک آینه ۹۵ سانتی‌متری استفاده می‌کند و در میان حدود ۱۴۵۰۰۰ ستاره در آسمان به دنبال اهداف خود می‌گردد.

مترجم: پیمان اکبرنیا

درباره ی مترجم: آقای اکبرنیا یه مدت معلم خودم بوده از نوجوانی توی رصدخانه زعفرانیه عضو بوده و موفق به کسب مدال های المپیاد نجوم هم شده، به کلمه ی خب هم علاقه ی خاصی داره!D:

نخستین تصویر دقیق از قطب شمال ماه

مدارگرد شناسایی ماه، LRO، طی یک ماه توانست ۹۸۳ تصویر از قطب شمال تنها قمر زمین را ثبت کند. دانشمندان ناسا با ترکیب از تصاویر توانسته‌اند این نمای استثنایی از قطب شمال ماه را به دست آورند.

ال. آر. او که تا هفته پیش به فاصله ۳۰ کیلومتری از سطح ماه رسیده بود، توانست تصاویری بی‌نظیر از بقایای ۴۰ ساله ماموریت‌های آپولو ۱۲، ۱۴ و ۱۷ بر سطح ماه به زمین ارسال کند. 

این مدارگرد دو سال پیش با شلیک گلوله‌ای به اعماق یکی از حفره‌های برخوردی ماه نشان داد که در عمق اندکی از سطح ماه، یخ آب وجود دارد. 

ماموریت فعلی این مدارگرد، نقشه‌برداری دقیق از سطح بزرگ‌ترین قمر زمین و شناسایی مناطقی در این جسم فضایی است که هرگز نور خورشید به آن‌ها نمی‌تابد. نواحی تاریکی که در این تصویر می‌بینید، از نامزدهای احتمالی سایه‌های دائمی در ماه به‌شمار می‌روند. سیاره‌شناسان معتقدند در سایه‌های دائمی ماه، یخ آب در عمق چند سانتی متری سطح وجود دارد.

مترجم: خبرآنلاین

جزیره ی سارک جزیره ی رویاها!

سارک هیچ چراغی در معابرش ندارد! هیچ جاده اسفالته و خودرویی در آن یافت نمی‌شود و از این رو اثرات آلودگی نوری مانند شهر‌ها در آن ایجاد مزاحمت ایجاد نمی‌کند. این بدان معناست که آسمان شب آن بسیار تاریک است و راه کاهکشان از افق تا افق آن گسترانیده شده، گذر شهابوار‌ها در آسمان مشهود است و ستارگان بیشماری قابل رویت هستند. این خبر بعنوان موفقیتی بزرگ برای منجمان محصوب می‌شود. پروفسور راجر دیویس، رییس انجمن نجومی سلطنتی می‌گوید: «این دستاورد بزرگی برای سارک است. مردم در اقصی نقاط دنیا با اطلاعاتی که ما از کیهانمان بدست می‌آوریم بطور فزاینده‌ای مجذوب نجوم می‌شوند و ایجاد اولین جزیره با آسمان تاریک در میان جزایر کوچک انگلستان نیز جذابیت را دو چندان می‌کند. امیدواریم که این جزیره راه را برای اینکه افراد بیشتری آسمان واقعا تاریک را تجربه کنند، باز کند.» این عنوان در پی فرایندی طولانی به جزیره سارک تعلق گرفت، فرایندی که شامل ارزیابی تاریکی آسمان وبررسی نورهای خارجی در سارک بود. آنچنان که یک طرح مدیریت نوری توسط جیم پترسون از موسسه مهندسی نور مطرح شد و بسیاری از ساکنان و مشاغل بومی، سیستم روشنایی خود را تغییر دادند تا با آسمان تاریک سازگار‌تر باشند و این اطمینان حاصل شود که نور کمتری به آسمان رسیده و نور ستارگان مشهود‌تر باشد. نوار راه کاهکشان در آسمان جزیره سارک فرمانداری سارک، چیف پلیس، از ابتدا هم حامی این طرح بوده است. پل ویلیامز، ریاست انجمن کشاورزی که ناظر محیط زیست می‌باشد در این باره می‌گوید: «تبدیل سارک به تاریک‌ترین جزیره دنیا، موهبت بزرگی برای محیط زیست ماست که جذابیت آن را افزون می‌کند. سارک یک جزیره خارق العاده است و این موضوع منحصر بفرد بودن و زیبایی این جزیره را به افراد بیشتری نشان می‌دهد.» انتخاب سارک بعنوان اولین جزیره تاریک دنیا، بدان معناست که این جزیره به گروهی از مکان‌های بین المللی که بدلیل آسمان تاریکشان انتخاب می‌شوند، می‌پیوندد که این گروه شامل پارک جنگلی گالووی با آسمان تاریک است که بعنوان اولین پارک بین المللی اروپا با آسمان تاریک در نوامبر ۲۰۰۹ معرفی شد.

 استیو اونز مدیر توسعه آسمان تاریک که درخواست پیوستن به مکان‌های تاریک را به نمایندگی از جزیره سارک به IDA داده بود با تایید مزایای این طرح برای جامعه سارک، می‌گوید: «این فرصتی ایده آل برای آوردن منجمان به جزیره در طی سال‌های آتی است و من بر این باورم که سارک در آستانه شکوفایی در توریسم نجومی است و این فرصتی بی‌نظیر است که مناطقی مانند سارک و پارک جنگلی گالووی به مردم این امکان را می‌دهند که از شهرهای خود به این مکان‌ها آمده و آسمانی تاریک را تجربه کنند.