شهابِ آسمان

وبلاگی متفاوت برای دوستداران نجوم

شهابِ آسمان

وبلاگی متفاوت برای دوستداران نجوم

تصویر نجومی امروز

جهت دیدن عکس در اندازه اصلی روی تصویر کلیک کنید


در سال 185 میلادی، ستارهشناسان چینی ظهور ستارهای جدید را در صورتواره نانمِن، بخشی از آسمان که در نقشههای امروزی ستارگان با ستاره های آلفا و بتا قنطورس مشخص می شود، ثبت کردند. گمان می‌شود که آن ستاره نوظهور، که برای ماهها قابل مشاهده بوده، نخستین ابرنواختر ثبت شده است. این ترکیب تصاویر با استفاده از طول موج های مختلف تلسکوپهای ماهواره‌ای قرن بیست و یکم، شامل تابش X از XMM-نیوتون و چاندرا و تابش فروسرخ از اسپیتزر و WISE، نشان دهنده باقی مانده ابرنواختر RCW 86 است که مشخص شده است بقایای انفجاری ستاره ای است. این منظره، با رنگ کاذب خود، گاز بینستارهای را که با موج شوک انفجار ابرنواختر داغ شده در انرژی‌های پرتو X (آبی و سبز) و انتشار غبار بین ستاره‌ای با دمایی سرد تر را در تابش فروسرخ (زرد و قرمز) نشان می‌دهد. فراوانی عنصر آهن و فقدان ستاره‌ای نوترونی یا تپ اختر در این بقایا نشان می‌دهد که ابرنواختر اصلی از نوع Ia بوده است. ابرنواختر های نوع Ia انفجارهای هم‌جوشی هستهای هستند که ستاره‌ی کوتوله‌ی سفیدی را، که موادش از هم‌نشینش در یک منظومه دوتایی ستاره ای یکپارچه شده، نابود می‌کنند. سنجش شتاب‌های این شوک، که با اندازه‌گیری دماهای پوسته انتشاری پرتو X و غبار فروسرخ مشخص می‌شود، نشان میدهد که این بقایا با سرعت بسیار زیادی در حال گسترش در داخل یک حباب رقیق هستند که پیش از انفجار با منظومه‌ی کوتوله‌ای سفید به وجود آمده است. RCW 86  حدود 8200 سال نوری دورتر، در نزدیکی صفحه کهکشان راه شیری خودمان قرار گرفته است و شعاع تقریبی آن 50 سال نوری است.

لکه‌ ای بزرگ بر چهره‌ی خورشید


این لکه برای نخستین بار روز ۱۲ مهر با تلسکوپ SDO رصد شد اما اکنون رصدگران می‌توانند با تلسکوپ‌های آماتوری به همراه پالایه مخصوص خورشید، این لکه را ببینند. این لکه به مدت ۲ هفته روی خورشید باقی خواهد ماند. به گفتهٔ وبگاه هوا‌شناسی Accuweather به نظر می‌آید که این لکهٔ غول‌پیکر یکی از هیجان‌انگیز‌ترین شفق‌های قطبی سال را به ارمغان بیاورد و باید هر لحظه منتظر انفجار آن باشیم. با چرخش خورشید، این لکه نیز آن روی خود را به ما نشان خواهد داد و رو به روی زمین قرار خواهد گرفت. اگر این لکه منفجر شود پرتوهای پرانرژی خورشید به سوی زمین روانه خواهند شد و ممکن است سبب ایجاد اختلالات مخابراتی شوند. معمولاً لکه‌ها‌ی خورشیدی به علت افزایش میزان میدان مغناطیسی یک منطقه از خورشید رخ می‌دهند. این میدان مغناطیسی قوی مانع از شکل‌گیری جریان همرفتی و انتقال حرارت در آن منطقه می‌شود و در نتیجه دمای آن بخش را کاهش می‌دهد. به همین علت تیره دیده می‌شوند و لکه‌هایی را روی خورشید پدید می‌آورند.